• De maand juni zit erop, wat wil zeggen dat ik mijn slotanalyse vandaag start met een bespreking van de stand van zaken in de maandgrafiek. Voor alle duidelijkheid, een maandgrafiek is een grafiek waarin iedere candle een maand koersverloop vertegenwoordigt. U kijkt in deze maandgrafiek naar een duidelijke hervatting van de daling. Nadat we in januari uit het trendkanaal n-n' braken volgde de maanden erop een herstel in de richting van de onderzijde van het kanaal. Dit is een gebruikelijke beweging na een dergelijke uitbraak, we noemen dat het testen van de uitbraak. Er is iets boven oude bodems rond 480 van vorig jaar een top gevormd en de index is gedaald, wat wil zeggen dat de test afgerond is. Dat we een stukje boven die bodems rond 480 zijn gekomen heeft velen op dat moment optimistisch gemaakt, dit terwijl u ziet dat de beweging in lange termijn perspectief verwaarloosbaar was. Ik schreef daar op respectievelijk 16 mei, 23 mei en 30 mei over, de stijging boven 480 was in mijn optiek nog geen reden om al zonder meer van een blijvende doorbraak van deze grens uit te gaan en daar een optimistisch toekomstbeeld aan te koppelen. Het mag duidelijk zijn dat de kans op een daling tot onder de bodems die in januari en maart jongstleden ontstonden door het koersverloop dat volgde ernstig toegenomen is. Het koersverloop van de afgelopen maanden betreft grafisch immers een klassiek patroon van een uitbraak, gevolgd door een herstelbeweging (de test) en de hervatting van de neerwaartse beweging.

• De daling heeft ons wederom onder het 38,2% Fibonacci niveau gebracht. Het enige verschil met de voorgaande twee keren dat we hier dit jaar onder kwamen is dat het dit keer met een slotkoers is gebeurd, de slotkoers van deze maand. Het 38,2% niveau is dientengevolge doorbroken en dat geeft me vanuit deze grafiek de indicatie dat een daling naar het 50% niveau rond 390 of lager waarschijnlijk is.

• Het lange termijn beeld zegt natuurlijk niets over de korte termijn en evenmin iets over route en tijd waarover de veronderstelde daling naar 390 zal verlopen. Zo blijkt zowel uit de candle van gisteren als die van vandaag dat de aandelenmarkt op dit moment de vorming van een bodem nastreeft. De candles dragen beiden het lichaam aan de bovenzijde, wat het tot hammers maakt die wijzen op de aanwezigheid van steun. De index kwam beide dagen terug van een daling om de dag dichtbij de openingskoers te eindigen en dat wijst op instappen van kopers op de daling. 

• Dit zegt uiteraard nog niets over het succes dat zij uiteindelijk zullen weten te bewerkstelligen. We bevinden ons in het dalend kanaal f-f ' en het koersverloop is op zijn minst zolang we niet naar boven uit dit kanaal gebroken zijn afhankelijk van dit patroon. Lijn f ' moet gedurende de tijd dat er nog geen uitbraak staat als het hoogst haalbare voor de index worden gezien. Je weet immers nooit of het zal lukken om uit te breken, dus kun je er maar beter van uit gaan dat dit niet zal gebeuren. Vindt de uitbraak wel plaats dan kun je je verwachtingen daar vervolgens altijd nog op aanpassen.

• We bevinden ons bovendien ter hoogte van het 76,4% Fibonacci niveau dat rond 423,8 te vinden is. Ervaring leert dat er op dit niveau in daggrafieken maar zelden blijvende bodems ontstaan. Dit rechtvaardigt de veronderstelling dat we op zijn minst de gehele beweging 401,5 - 496,1 waarop de Fibonacci lijnen van toepassing zijn zullen corrigeren, dus naar 401,5 zullen gaan. Voorwaarde is uiteraard dat we in het kanaal blijven, dan gebeurt dat althans het snelst.

• Aan de huidige situatie in de daggrafiek met Bollinger Bands zal het in elk geval niet liggen, mochten we niet verder meer dalen. De index blijft trouw in de nabijheid van de onderste lijn van deze indicator, wat aangeeft dat het om een sterke neerwaartse trendmatige beweging gaat. Die hoeft nog niet te eindigen.

• In de uurgrafiek is een dubbele bodem gevormd en dat is technisch gezien wel de moeite waard. Het geeft ons namelijk een waarde om ons op te fixeren, namelijk de tussen beide bodems rond 419,2 in liggende top 428,8. Zouden we boven die top geraken dan wordt de dubbele bodem een bodem in de vorm van de letter W en dat zou op bodemvorming wijzen. Of het om blijvende bodemvorming zou gaan zou daarna uiteraard nog van de ontwikkelingen rond lijn f ' afhangen. 

• De markt heeft dus een bodem gelegd voor een mogelijk herstel, maar daarvoor is nog wel een stijging tot boven 428,8 nodig. Komt die er dan ligt een gang naar lijn f ' in het verschiet, een lijn die de aandelenbeurs vervolgens naar ik veronderstel zal proberen te doorbreken.
• Er ligt zoals u ziet voor de korte termijn steun rond de stippellijn rond 424,2 waar de beursbarometer vanmiddag meerdere keren opveerde. Een daling onder dit niveau zou wat mij betreft het sein zijn voor een terugkeer naar de dubbele bodem rond 419,2, waarbij er grote kans op een neerwaarts vervolg zou zijn. Kopers kunnen het immers als de verkoopdruk steeds maar aanhoudt niet eeuwig volhouden om de graadmeter elke keer weer terug naar boven te brengen.

Resumerend:

De maandgrafiek laat er geen onduidelijkheid over bestaan, een daling tot onder de bodems uit januari en maart staat als het ware in de kaarten. Het is gezien het maandslot onder het 38,2% niveau in die grafiek namelijk aannemelijk dat een daling naar het 50% niveau rond 390 of lager gaat volgen. Kopers trachten dit, althans de laatste dagen, gezien de gevormde candles te voorkomen. Uitstel is echter nog geen afstel, er moet het een en ander gebeuren willen we niet meer verder naar beneden gaan. Op zijn minst is daar een opwaartse uitbraak uit het kanaal f-f ' voor nodig. Dat is uiteraard een beweging waar ik, hoewel natuurlijk mogelijk, niet op vooruit wil lopen. Het is beter van handhaving van het kanaal uit te gaan en voor de veiligheid aan te nemen dat een stijging naar lijn f ' het maximaal haalbare is. Om naar die lijn toe te kunnen gaan is een stijging boven 428,8 nodig, zodat van de dubbele bodem rond 419,2 een W-vormige bodem wordt gemaakt. Die grens is dus de ene waarde waar ik morgenochtend op let. De andere waarde betreft de stippellijn rond 424,2 in de kwartiergrafiek. Belanden we onder dat punt dan keren we terug naar de dubbele bodem rond 419,2, om daar vervolgens waarschijnlijk ook onder te duiken.

En dan nog dit...

De olieprijs houdt de gemoederen de laatste tijd nogal bezig. Omdat 5 juni de laatste keer was dat ik erover schreef lijkt het me goed om, zoals een lezeres me ook suggereerde, hier weer eens een blik op te werpen.

• Ik maak de analyse overigens niet vanuit mijn vaste software pakket, want ik heb de koersinformatie van de olie niet op mijn computer staan. De grafiek is een van het internet geplukte grafiek, waarin ik met Microsoft Paint lijnen getekend heb. Zo ziet u dat u niet persé een ingewikkeld pakket nodig heeft om een goede technische indruk van een fonds of commodity te krijgen, maar dat terzijde. 
• U ziet de versnelling van de stijging die ik vorige keer besprak, namelijk een versnelling van kanaal d-d' naar kanaal f-f ' die gevolgd is door een volgende toename van het stijgingstempo met kanaal g-g'. Ik zie terwijl ik dit aan het schrijven ben overigens dat ik het startpunt van lijn g' niet helemaal zuiver langs de eerste candle van maart 2008 genomen heb, maar dat laat ik in het kader van de tijd maar zo. Het geeft hoe dan ook een goede indruk van de technische situatie. Die is dat de olieprijs zich nog altijd in het sterkst stijgende kanaal bevindt, namelijk het kanaal g-g'. We hebben zolang we ons boven lijn g bevinden het toekomstbeeld van hogere olieprijzen. Zou de stijging de prijs opnieuw naar lijn f ' brengen die tot dusverre weerstand gebleken is dan komen we ongeveer rond $147,50 uit. Neemt u deze waarde niet te nauwkeurig, de beweging in bovenstaande grafiek laat zich niet zo precies extrapoleren. Zou de prijs boven lijn f ' komen dan zou een beweging naar lijn g' voor de hand liggen, wat de koers van een vat olie nog zo'n 10 dollar hoger zou kunnen brengen. Dit is het beeld zolang we boven lijn g blijven. 
• Het zou beter voor onze economie zijn als de olieprijs wel door lijn g zou zakken, want dat zou een terugkeer naar lijn f impliceren. Helaas is dit niet iets waar ik op vooruit kan lopen, een trendlijn is pas doorbroken te beschouwen als die doorbraak werkelijk in de grafiek staat. Ik moet zeggen dat er gezien het feit dat de olie niet naar boven uit het kanaal f-f ' gebroken is wel een kans op een terugkeer naar de onderkant van dat kanaal is. Laten we daar dan maar op hopen. Behalve voor hen die op hogere olieprijzen speculeren, oliemaatschappijen en gerelateerde industrieën en natuurlijk voor olielanden is de huidige trend immers voor niemand goed. -Ad Nooten-

(geplaatst maandag 30 juni 2008, 19.45u)

Naar boven          Overzicht van eerder in En dan nog dit... besproken onderwerpen