|
-
Het
beursjaar 2008 is ten einde. Het was een turbulent jaar
dat de AEX-index uiteindelijk op een verlies van 52,3%
is komen te staan. Vorig jaar eindigden we 2007 op een
stand van 515,77, dit jaar sluiten we het jaar af op
245,94. De index is alle winst kwijtgeraakt waar vanaf
2003 tot 2007 aan is gebouwd, waarmee het voor velen een
dramatisch jaar geworden is. Toch was het dat niet voor
iedereen, zo kijk ik terug op een goed jaar. De
beursbewegingen lieten zich over het algemeen namelijk
uitstekend analyseren. Zowel voor wat de AEX-index als
voor de onderliggende aandelen betreft waren koersdoelen
veelal goed te voorspellen. Al vanaf eind vorig jaar
tekenden zich in vele aandelengrafieken patronen af
waarmee fors lager liggende koersdoelen te bepalen waren
en waarop het dus goed handelen was. Dat handelen
draaide dit jaar echter om het voortdurend speculeren op
dalingen en dat is iets waar velen slecht in bleken.
Vermogensbeheerders, fondsbeheerders en aan banken of
beleggingsinstellingen verbonden analisten wisten niet
in te spelen op de beweging, maar vielen terug op het
oude mantra dat het bij beleggen om de lange termijn
gaat. Het uitspreken van het woord "daling"
ging hen bepaald niet goed af, kwam er dan een daling
dan was dat een uitstekend moment om aandelen te kopen.
Die waren immers goedkoop geworden. Het heeft ertoe
bijgedragen dat vele beleggers te lang in aandelen zijn
blijven zitten of misschien onderweg zelfs nog hebben
bijgekocht en daardoor extra zwaar zijn geraakt. Sommige
beleggers deden dit met geld van anderen, wat je van een
expert al helemaal niet mag verwachten. Eén ding hebben
deze partijen gemeen. Zij gingen volledig voorbij aan de
veelheid van patronen die zich in de loop van het jaar
in vrijwel alle grafieken hebben voorgedaan. Ongeloof in
de daling en in de technische analyse draagt in
belangrijke mate bij aan de schade die is aangericht,
schade die veel kleiner had kunnen zijn als men de
signalen had willen zien. Zij die ze wel hebben gezien
kijken daarentegen terug op een winstgevend jaar,
waarmee het gezegde "de een zijn dood is de ander
zijn brood" weer eens opgeld doet.
-
Kijken we
naar de maandgrafiek dan is nog niet gezegd dat het
afgelopen is met de dalingen, er is namelijk nog geen
bodem gevormd. Er is net als de voorgaande maanden ook
deze maand weer een rode candle ontstaan, hetgeen voor
de maand december uitzonderlijk is. Bij laag volume,
karakteristiek voor de decembermaand, zie je namelijk
meestal een stijging. In bovenstaande grafiek ziet u dan
ook maar twee decembermaanden waarin een verlies werd
opgetekend, namelijk december 2000 en december 2008. Het
is zoals u zult begrijpen geen omstandigheid om al van
bodemvorming uit te gaan. Daarmee sluit ik overigens
niet uit dat we een bodem en een herstelbeweging gaan
zien, maar daarvoor moet er dan wel eerst een positieve
ontwikkeling ontstaan. Zolang die er niet is ga ik uit
van een vervolg naar beneden, dus onder de bodem rond
220,1 en de stippellijn op 217,8 door de oude bodem uit
2003.
-
De
daggrafiek rechtvaardigt vooralsnog deze verwachting. In
deze grafiek is namelijk al enige tijd de vlag
s-s' te zien en dat is een
voortzettingspatroon
dat aangeeft dat een daling aanstaande is. Zeker is dat echter nog niet,
dat is net namelijk pas zodra we naar beneden door lijn s zakken. Zo'n
daling zou de afronding van de vlag en de hervatting van de daling
betekenen die de laatste tijd is omgezet in een licht stijgende beweging.
Van bodemvorming kan het alleen komen als de beursindex naar de bovenkant
van het patroon gaat, lijn s', en naar boven door die lijn breekt.
-
Het
gegeven dat er in de tweede week van december een top is
ontstaan rond het 50% Fibonacci
niveau van de daling 291,1 - 220,1 draagt al evenmin bij
aan de mogelijkheid dat we bodemvorming gaan zien. Een
top rond een 50% niveau betekent normaliter een
hervatting van de neerwaartse beweging. Voorlopig is er
dus geen reden om optimistisch te zijn, hoe vervelend
ook. Maakt u zich de kennis eigen om met putopties
te werken of heeft u deze ervaring al dan zal het
overigens weer prima handelen zijn mochten we inderdaad
naar beneden uitbreken. Dat zou dus niet voor iedereen
kommer en kwel betekenen. Opties lenen zich bovendien
goed om uw portefeuille te beschermen. mocht u niet
willen verkopen.
-
De candle
van vandaag is een zogenaamde
dark
cloud cover, een potentieel toppatroon. Het zegt dat we aanstaande
vrijdag zouden kunnen gaan dalen. Ik hecht daar gezien het lage volume van
deze week echter minder belang aan, de bewegingen zijn hierdoor wel eens
wat minder natuurlijk dan gebruikelijk, wat het gevaarlijk maakt om al te
zeer op patronen als deze te vertrouwen. Ik wacht op bevestiging door
middel van een rode candle, noodzakelijk om wat meer vertrouwen in de
candle te krijgen.
- Die aanname op grond van
lijn w heeft me ertoe gebracht om de kwartiergrafiek te
voorzien van Fibonacci
lijnen over de stijging 239,4 - 249,1. De daling die in
het laatste deel van de verkorte handelsdag van vandaag
is gestart betreft namelijk een correctie op die
stijging, waarvoor de correctieniveaus waar eventueel
steun gevonden kan worden te vinden zijn op 245,4, 244,2
en 243,1. Het gaat om respectievelijk het 38,2%, 50% en
61,8% niveau van die stijging. Belanden we onder 243,1
dan gaan we naar lijn s, dat is de onderkant van de vlag
s-s' uit de daggrafiek waar we dan eventueel naar
beneden doorheen zouden kunnen breken. Zolang we boven
243,1 staan is vanwege het gegeven dat op ieder van de
genoemde Fibonacci niveaus nog een bodem kan ontstaan
nog een volgende beweging naar boven mogelijk.
- Ik ga echter op grond van de
vlag vooralsnog uit van een beweging naar en onder lijn s en heb
daarvoor allereerst bevestiging nodig in de vorm van een
daling onder 243,1.
- Zouden we op of boven
243,1 een bodem maken en naar boven door lijn w breken
dan volgt een andere ontwikkeling, dat zal zoals in de
uurgrafiek beter te zien is bij een stijging boven de
laatste top rond 249,1 resulteren in een beweging naar
het gebied tussen 251,1 en 253,1 waar eerder toppen
ontstonden.
- Rest me een opmerking te
maken over de laatste candle van vandaag, namelijk die
uit de slotveiling.
Er ontstond net als gisteren wederom een grote beweging,
dit maal in negatieve richting. Er werd zowel gisteren
als vandaag stevig gestuurd in deze veiling, die daarmee
zijn doel geheel voorbij geschoten is. Dat doel is
namelijk juist het voorkomen van dit soort bewegingen.
Het zal u duidelijk zijn dat dit doel in een dunne
markt als die van gisteren en vandaag bepaald niet
is bereikt. Wat wel bereikt is, is dat het gap
dat vanmorgen ontstond hierdoor alsnog gesloten is. Ik
ging de hele ochtend uit van een beweging naar 246,6 of
lager, maar verloor met nog een uur te gaan het
vertrouwen dat die beweging er vandaag nog zou komen. De
veronderstelde daling kwam er toch nog, zij het
letterlijk op het laatste moment. Het betekent dat we
aanstaande vrijdag in ieder geval geen rekening meer
hoeven te houden met het gap, dat is gesloten.
Resumerend:
We hebben vandaag een
stormachtig beursjaar afgesloten waarin de AEX-index 52,3%
van haar waarde verloor. Het kan nog erger, kijken we naar
de maandgrafiek dan is er namelijk nog geen spoor van
bodemvorming te bekennen. De daggrafiek toont ons een vlag,
een patroon dat meestal in een daling uitmondt. Het enige
aspect dat ons nog wat soelaas biedt is dat de onderkant van
het patroon nog niet doorbroken is, waardoor het patroon nog
niet afgerond is en de voortzetting die eruit voortvloeit
onzeker. De daggrafiek met Bollinger Bands laat ruimte over
voor een stijging, ook die biedt dus enige bemoediging.
Zolang we ons in de uurgrafiek echter onder lijn w bevinden
kan die stijging er niet komen, dat is dus de eerste lijn om
op te letten. Een doorbraak gevolgd door een stijging boven
de top van vandaag rond 249,1 zou ruimte geven voor een
herstel naar 251,1 à 253,1. Zolang we ons echter onder lijn
w bevinden veronderstel ik dat we verder gaan dalen.
Mogelijke steunniveaus zijn nog te vinden rond 245,4, 244,2
en 243,1. Daaronder gaan we naar de onderkant van de vlag,
waarbij de kans op de doorbraak naar beneden gezien de
negatieve aard van het patroon groot is. Laat ik daar echter
niet teveel op vooruitlopen, in het geval van een daling is het eerst
zaak om te kijken of we er al dan niet in slagen om op of
boven 243,1 een bodem te vormen.
En
dan nog dit...
Vandaag geen grafieken,
maar een bedankje en een wens. Ik wil u bedanken voor het
vertrouwen dat u me ook dit jaar geschonken heeft en voor de
manier waarop u me direct door reacties of indirect door uw
talrijke bezoeken scherp heeft gehouden. Mijn wens is dat u
een goed 2009 tegemoet gaat. Een jaar met winst uiteraard,
maar zeker met gezondheid en -het klinkt oubollig- liefde en
genegenheid. Voor wat die laatste zaken betreft kan ik voor
u met deze internetsite niets betekenen, maar aan de winst
zal ik in het nieuwe jaar door middel van het schrijven van
analyses in ieder geval wederom naar eer en geweten proberen
bij te dragen. U bent uiteraard ook in 2009 weer van harte
welkom op deze site. -Ad Nooten-
(geplaatst
woensdag 31 dec 2008, 16.30u)
Eerder
vandaag verschenen de volgende updates:
31
dec 09.15u: Sprong naar boven op laatste dag
31
dec 10.00u: Deel van gap AEX open gebleven
31
dec 11.15u: Markt zoekt de weg naar boven
31
dec 12.00u: AEX bij vorige top rond 248,9
31
dec 13.00u: Dubbele top gevormd bij weerstand
Overzicht
van eerder in En
dan nog dit... besproken onderwerpen
Naar boven
|
